آرامگاه کمبوجیه ( زندان سلیمان )

آرامگاه کمبوجیه ( زندان سلیمان )
در حاشیه شمالی محوطه کاخ ها در سلطه ویرانه ها دیواره ( برج ) سنگی بلندی با ارتفاعی نزدیک به 14 متر قرار گرفته است. این ساختار به شدت آسیب دیده و به زندان سلیمان معروف است. نزدیکترین نمونه مشابه به آن کعبه زرتشت در نقش رستم است. اما برج ، زندان سلیمان ساختة زمان کوروش و یا کمی پس از اوست ولی« کعبه زرتشت اثری است از داریوش » .


نمـای ( زندان سلیمان ) .
ماخذ : پاسارگاد ، استروناخ .


نقشه آرامگاه کمبوجیه ( زندان سلیمان
ماخذ : پاسارگاد ، استروناخ



درمورد کاربرد این بنا سخنان بسیار گفته شده، اما سه نظریه طرفداران زیادی یافته است. یکی اینکه این بنا آتشکده بوده ، دوم اینکه آرامگاه بوده و سوم اینکه محل نگهداری اشیاء بسیار مهم سلطنتی (مثل ردای کورش و تاج و درفش او) بوده است.
شهبازی پس از ارائه دلائلی در رد اولین و سومین فرضیه می گوید: « ما در آرامگاه بودن این برج شکی نداریم و چون تاریخ ساختن آن را حدود 530 یا کمی دیرتر می دانند ، آنرا آرامگاه کمبوجیه فاتح مصر می شماریم »


آرامگاه کمبوجیه ( زندان سلیمان )
سامی نیز معتقد است که شاید قبر کامبوزیا (کمبوجیه) بوده است و توضیح می دهد که :«کامبوزیا شهریار عصبانی و تند مزاج و مقتدر و فاتح مصر پس از اقامت سه سال در آنجا هنگام مراجعت از مصر به ایران در اکباتان خود را کشت. تاریخ نویسان قدیم راجع به قبر او که کجا بوده چیزی ننوشتند و پاره ای از باستان شناسان معتقدند شاید آثار خرابه های سنگی بین نقش رستم و تخت جمشید که مثل کعبه زرتشت ساختمان شده و اینک معروف به تخت گوهر است، قبر کامبوزیا بوده است، ولی این تصور بعید میرسد زیرا تخت جمشید و نقش رستم در اواسط سلطنت داریوش آباد گردید ده دوازده سال پس از مرگ کامبوزیا توجه دربار بدان سو معطوف گردید و منطقی نیست که چند سال جسد کامبیز را بلاتکلیف گذارده باشند.
از نظر معماری استروناخ با مقایسه با کعبة زرتشت نشان می دهد که این دو تا شباهت ظاهری دارند و در بسیاری از جزئیات، تفاوتهای چشمگیری میان این دو وجود داشته است و در همة این تفاوت ها ، کفة ظرافت و دقت برج پاسارگاد وزین تر است . خصایص سنگ تراشی و نکات فنی و احتمال ذکر نام کورش در کتیبه ای که بقایای آن را به برج پاسارگاد منسوب می کنند ، همه حاکی از تاریخ میان 540 تا 520 ق.م.است در حالی که جزئیات فنی « کعبه زرتشت » حاکی از تاریخی در حدود 520 تا 500 ق.م میباشد.